Jai herrikoiak komunitate-harremanak indartzeko eta Donostia abordatzeko baliatu ditzagun. Turistifikazioaren aurkako olinpiadak antolatu ditugu Donostiako Piratekin.
Izen ematea:
https://erabili.liberaforms.org/turistifikazioaren-aurkako-olinpiadak
Uda iritsi da, turistifikazioaren adierazpen nagusia, eta, berriz ere, hiria turismo-helmuga gisa gehiegi ustiatzeak dakartzan arazoak bereziki ikusgarriak dira, zarata edo kaleen masifikazioa kasu. Dena den, kezkagarriagoak zaizkigu turismoan oinarritutako hiri-ereduaren egiturazko eraginak; adibidez, higiezinen espekulazioa, lan prekarioa, ingurumen-suntsipena edo lotura komunitarioen ahultzea. Azken batean, hiria merkatuko indarrei saltzearen ondorioak. Egungo ereduarekin Donostiako bizilagunen bizitzak arriskuan daudela esan dezakegu.
Munduko hainbat hiritan mobilizazioak egiten ari dira ustiapen turistikoak mugak dituela salatuz, hiriak bizitzeko lekuak, eta ez espekulazio-produktu hutsak, direla aldarrikatuz. Muga definitu genezake zerbait iritsi daitekeen itzulerarik gabeko puntu gisa. Klima-aldaketak erakutsi zigun muga naturalen ezagutza faltak ondorio suntsitzaileak izan ditzakeela. Era berean, kontrolik gabeko turismoak hiria eta bertan bizi den guztia higa dezake, eta kalte itzulezinak eragin. Horixe gertatzen ari da Donostian, egoerarekin aberasten den gutxiengo pribilegiatuaren alde lan egiten duten erakunde publikoen, hedabideen eta lobby-en bultzadarekin.
Horren aurrean, BiziLagunEkin-en uste dugu badela garaia turistifikazioaren arazoei aurre egiteko, beranduegi izan baino lehen. Uda honetan hiru ardatz landuko ditugu eztabaida, hausnarketa eta ekintzaren bidez: turistifikazioak gazteengan dituen ondorioak, etxebizitzarako eskubidea eta lan-baldintzak. Turistifikazioa gure bizitzak eta komunitatea maila guztietan zeharkatzen dituen fenomeno gisa ulertzen dugu, eta arlo guztietan lan eginez aurre egiten diogu.
Donostiako etxebizitza-larrialdiak zerikusi zuzena du kontrolik gabeko turistifikazioarekin. Pisu turistikoen ugaritzeak alokairuen prezioa izugarri igotzea ekarri digu, egoiliarrak lekualdatuz eta kanporatuz eta oinarrizko eskubide izan beharko lukeena luxu eskuraezin bihurtuz. Alokairu turistikorik gabeko eszenatoki batera eramango gaituzten neurriak behar ditugu, etxebizitza eskuratzea errazteko. Nahitaezkoa da erakunde publikoek higiezinen espekulazioa geldiarazteko eta etxebizitza-eskubidea bermatzeko neurriak ezartzea.
Turismo-jarduerari lotutako enplegu asko aldi baterakoak dira, gaizki ordainduak, ordutegi irregularrekin, lan-karga handiegiarekin eta laneko segurtasunik gabe. Eredu hori eutsiezina da eta desberdintasuna betikotzen du. Hiriko ekonomia dibertsifikatzearen alde egin behar dugu, turismo-monolaborantza geldiaraziz eta hirian bizi-proiektu baterako egonkortasuna, duintasuna eta gutxieneko baldintzak eskaintzen dituzten beste sektore batzuetan kalitatezko enpleguak erraztuz. Horrek langileen bizitza hobetuko du, eta ekonomia erresilienteagoa lortzen lagunduko du, krisi klimatiko eta energetikoaren aurrean hain kaltebera den industria horren mende ez dagoena.
Lan-prekarietateak zuzenean eragiten die gazteei, turistifikazioak bereziki kaltetzen baititu. Donostiatik kanporatzen dituzte etxebizitzaren prezio handiagatik eta lan-aukera duinen faltagatik, gure auzoetako komunitateak suntsituz eta hiriaren etorkizuna hipotekatuz.
Arazo horien konponbidea desazkunde turistikoaren bidetik baino ezin da iritsi. Trantsizio ekonomiko eta sozial planifikatu bati ekin behar diogu, gure hiri-eredua birdefinituko duena eta bizigarriagoa, iraunkorragoa eta bidezkoagoa egingo duena. Ezin dugu jarraitu turismoaren alde egiten motor ekonomiko nagusi gisa. Premiazkoa da ekonomia dibertsifikatzea, ingurumena babestea, pertsona guztien eskubideak bermatzea eta komunitate-sareak indartzea. Horregatik, auzoz auzo eta arloz arlo borrokan ari garen talde, elkarte eta plataformetan antolatzera animatzen ditugu donostiarrak, mugarik gabeko turistifikazioari aurre egiteko. Eta datozen asteetan egingo ditugun deialdietan parte hartzeko deia egiten dugu, turistifikazioarekin arriskuan gaudela agerian uzteko eta Donostiako herritarren gehiengoaren iritzia entzunarazteko.
https://www.argia.eus/albistea/turismoaren-mugak-donostian-arriskuan-gaude
https://irutxulo.hitza.eus/generoak/iritziak/turismoaren-mugak-donostian-arriskuan-gaude/
https://rebelion.org/los-limites-del-turismo-en-donostia-estamos-en-peligro/
Turistifikazioarekin gazteok arriskuan gaude TAILERRA
Uztailak 18, osteguna. 18:00 – Teila Fabrika (Egia)
Lanarekin, etxebizitzarekin, asialdiarekin eta bestelakoekin gertatzen ari denaz gure iritziak eta bizipenak trukatuko ditugu. Donostiaren turistifikazioak gazteon bizitzan duen eraginaz eta egin daitekeenaz hitz egiteko tailerra antolatu dugu.
Animatu eta izena eman! 📝
Gaiarekin lotutako iritzi artikulu interesgarria:
Turismoa, gazteria eta erronka sozialak Donostian – Maider Uralde (Soziologoa)
https://www.argia.eus/albistea/turismoa-gazteria-eta-erronka-sozialak-donostian
https://www.elsaltodiario.com/turismo/turismo-juventud-desafios-sociales-donostia
Donostiako Udalak Antondegi muinoan olatu artifizialen igerileku bat eraikitzeko asmoa aurkeztu zuenean, proiektua alde askotatik kaltegarria zela irizten zuten talde ugari mugiarazi zituen: ekologistak, kontserbazionistak, auzo-elkarteak, surflarien kolektiboak,eta abar. Haien ustez, erabat arduragabea zen, eta jasangarritasun irizpideen kontrakoa, 6 hektareako (6 futbol zelaien tamainako) olatu artifizialen azpiegitura bat eraiki nahi izatea, balio ekologiko handiko Antondegi muinoa txikituz, handik 4 kilometrotara olatuak egonda. Taldeek batu eta Antondegi Berdea kolektiboa sortu zuten, herritarrei proiektua zergatik ez zen hiriarentzat ona azaltzeko helburua zuten hainbat ekimen koordinatu eta antolatzeko: informazio-kanpainak, Antondegiren biodibertsitateari buruzko dibulgazioa, sinadura bilketa, ingurumen inpaktuari buruzko txostenak, administrazioarekin elkarlana, surflarien mobilizazioa, kaleko protestak eta abar. Horregatik, Donostiako Udalak iragarri berri duenean Antondegin ez dela olatu artifizialen proiektua egingo eta muinoa eremu urbanizaezintzat joko duela bere balio naturalengatik eta korridore ekologiko gisa betetzen duen funtzioagatik, oso positibotzat jo du erabakia kolektiboak. Eta sorrerako helburuak lortuta, Antondegi Berdea kolektiboak bere bizi-zikloa ixten duela iragartzen du, bere ibilbidearen balorazio oso positiboa eginez, eta kolektiboaren inguruan hainbeste jendek egindako lan altruista eskertuz eta txalotuz.
Joan den maiatzaren 17an jakitera eman zen, egunkari batera egindako filtrazio baten bidez, Donostiako udal gobernuak, HAPO berriaren esparruan, Antondegiko muinoa landa-eremu gisa sailkatzearen aldeko apustu sendoa egingo duela. Erabaki horrek 2020ko amaieran iragarritako olatu artifizialen igerilekua eraikitzeko proiektua bertan behera uztea dakar.
Olatu artifizialarena zen Antondegi eremurako Udalak zuen proiektu aktibo bakarra. Hiru mila etxebizitza eraikitzeko proiektu bat egon zen aurretik, baina urte batzuk geroago blokeatua zegoen Donostialdeko 2016ko Lurralde Plan Partzialaren bidez. Proiektuaren funtsa zen Wavegardenek Aizarnazabalen duen instalazioa Antondegi muinoan birlokalizatzea, non eta udalerrian urbanizatu gabe eta balio ekologiko handia duen muino bakarrenetako batean. Udal gobernuak aurreratu zuen informazioaren arabera, Antondegin olatuen igerilekua eraikitzeak 6 hektareako urbanizazioa ekarriko zuen (6 futbol zelaien tamaina baino handiagokoa) muinoaren gainaldean, eta ibilgailuentzako sarbide berriak ere eraiki behar zituzten.
Udalak proiektuaren berri eman zuenean, talde asko mobilizatu ziren (ekologistak, kontserbazionistak, auzo-elkarteak, surflarien kolektiboak, baserritarrak, etab.), proiektua hainbat aldetatik kaltegarria zela salatuz. Horrela sortu zen Antondegi Berdea kolektiboa, herritarrei Udalak proposatutako proiektua hiriarentzat positiboa ez zela ikusarazteko hainbat ekimen koordinatu eta antolatzeko helburuarekin.
Antondegi Berdeak Antondegiko olatu artifizialaren proiektuaren inguruan honako alderdi negatibo hauek 2 nabarmendu zituen, besteak beste:
Laburbilduz, erabat arduragabea eta iraunkortasun logikaz kanpokoa iruditzen zitzaigun 6 hektareako olatu artifizialen azpiegitura bat eraikitzea (6 futbol zelaien tamainakoa), Antondegi bezalako balio ekologiko handiko muino bat txikituz, 4 kilometrora olatu naturalak daudenean. Eragin ekologiko handia zuen, ez zien interes sozialei erantzuten, eta ez zen inolaz ere baiezko bat Donostiaren aurrerapenari, aurrerabideari eta etorkizunari.
Xabier Saralegi Itsas Enara Ornitologia Elkarteko bazkide eta Antondegi Berdea kolektiboko kidearen adierazpenen arabera, “oso positibotzat jotzen dugu Antondegin olatu-igerilekuaren eraikuntza bertan behera uzteko eta muinoa eremu urbanizaezin izendatzeko Udalak iragarritako erabakia, bere balio naturalengatik eta korridore ekologiko gisa eremu horrek betetzen duen funtzioagatik”.
Poztu egiten gara Udalak iritzia aldatu izanaz, baina, aldi berean, gogorarazi behar dugu Udalak behin eta berriz uko egin ziola gure kolektiboarekin hitz egiteari, eta ingurumenarekin lotutako alderdietan oso zorrotza ez den jarrera erakutsi zuela. Udalak baieztatzen zuen, besteak beste, proiektuak ingurumen-berme guztiak zituela, surfeko eragile guztien babesa zuela, eta, gainera, batzuetan argudio engainagarriak erabiltzen zituen, esanez -adibidez- hobe zela olatu artifiziala eraikitzea etxeak eraikitzea baino, ordurako LPPk 2016an etxebizitzak eraikitzeko proiektua blokeatua zuenean. Aurrekari horiek ikusita, kezka dugu ez ote duten saiakera egingo igerilekua beste eremu naturalen batean kokatzeko, haren funtzionamenduarekin lotutako alderdiak behar bezala jorratu gabe, hala nola uraren eta energiaren kontsumoa eta abar.
Udalaren argudio faltsuei kontra egitea ez da lan erraza izan. Gure kolektiboak ahalegin handia egin du Antondegiren biodibertsitateari buruzko informazio- eta dibulgazio-kanpainetan, sinadura-bilketan, ingurumen-inpaktuari buruzko txostenak egiten, administrazioarekin lan egiten, surflarien mobilizazioan, kaleko protestatan eta abarretan. Lan eta jarduera horietan herritar eta kolektibo askok hartu du parte hartu, Donostiako gizartearen espiritu demokratiko, kritiko eta eraikitzailearen osasun ona erakutsiz.
Azkenean, defendatu genituen postulatuak nagusitu dira, eta olatu artifizialen
igerilekua ez da Antondegiko muinoan eraikiko. Gainera, eremu hori bere balio ekologikoengatik babestu egingo da. Hortaz, kolektibo honen sorrerako helburuak lortuta, gure bizi-zikloa itxiko dugula iragartzen dugu, gure ibilbidearen balantze oso positiboa eginez.
Amaitzeko, Jabi Iraizoz Donostiako surflari eta Antondegi Berdeko kidearen
adierazpenak jaso nahi ditugu: “Modu batera edo bestera kolektibo honetan parte hartu duten pertsona askoren lan altruista eskertu nahi genuke: surflarien kolektiboa, talde ekologistak, bizilagunak, baserritarrak, talde kontserbatzaileak, esparru akademikoko ikertzaileak eta gure jardueretan parte hartu eta lagundu diguten pertsona guztiak”.
Antondegi Berdea:
Surfrider Foundation Europe – Eguzki – Fridays for future – Haritzalde – Parkea Bizirik – Itsas Enara Ornitologia Elkartea – BiziLagunEkin
Pasa den maiatzaren 27an Okendo Kultur Etxean Guggenheim Urdaibai Stop plataformako Eider Gotxiren hitzaldia antolatu genuen Satorralaia, Haritzalde, Ekologistak Martxan eta Bizilagunekin plataformak.
Hitzaldi interesgarria, informazio eta datuz ongi dokumentatua eta argigarria izan zen. Donostian ongi ezagutzen ditugun praktika diruzaleak eta suntsitzaileak identifikatu ahal izan genituen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruan gertatzen ari denaren berri izatean.
Plataformako kideen lan zorrotza eta indarra dira Urdaibaiko ingurunearen etorkizun sozial, ekonomiko eta ekologikorako itxaropena.
Jarraian ikusgai hitzaldiaren bideoa eta hizlariak erabilitako aurkezpena:
Maiatzak 26 igandean, eguerdiko 12:00tan Easo plazatik.
Donostiako hainbat elkartek eta mugimenduk diogu hiri-eredua gutxiengo baten onurara bideratuta dagoela
INFORMAZIO GEHIAGO ETA MANIFESTUA: https://labur.eus/manifestuaddm26
Egun osoan zehar herri mugimenduen erakusketa. informazio gunea, performancea eta hiri-ereduaren maparen osaketa auzolanean.
2024/04/27. Boulevard. Donostia.
12:00 Mahai-ingurua HIRI-PARKEAK (Haritzalde)
12:45 Mahai-ingurua TURISTIFIKAZIOA (Bizilagunekin – Parte Zaharrean Bizi – Birunda)
13:30 Bertsolariak BEÑAT GAZTELUMENDI, UNAI GAZTELUMENDI ETA IZARNE ZELAIA
14:00 Bazkari autogestionatua. Ekarri pikatzeko zerbait!
16:15 Mahai-ingurua MUGIKORTASUNA (Kalapie – Satorralaia – Egia Bizirik)
17:00 Mahai-ingurua HARRERA EKIMEN SOLIDARIOAK (Kaleko Afari Solidarioak – Hiritarron Harrera Sarea – Guztiontzat Egia)
17:30 Kontzertua GARTXOT
18:00 Mahai-ingurua ONDAREA (Miren Apalategi – Josean Arrieta)
18:45 Mahai-ingurua ETXEBIZITZA (Stop Desahucios – Pasaiako Portuko Etxea/ Etxebizitza Sindikatua – Altza 21 Herri Ekimena – Saretxe – Javier Nadal)
20:00 Kalejira aldarrikatzailea. HIRI BIZIGARRIAREN ALDE!
Hiriko hainbat auzo-elkartek eta gizarte-mugimenduk osatzen duten Donostia Defendatuz koordinadorak adierazten du Donostiako egungo hiri-eredua gutxiengo baten onurara bideratuta dagoela; gehiengoaren bizi-baldintzak baztertuta geratzen dira sektore pribilegiatuenen mesedetan. Espekulazio, turismo eta luxuzko negozioen aldeko Udal Gobernuaren erabakiak bata bestearen atzetik hartzen dira, hiria turistifikazio prozesu basatian sartu, etxebizitza larrialdia areagotu, bizilagunak auzoetatik kanporatu, ondare arkitektoniko eta naturala suntsitu, berdeguneak murriztu, merkataritza txikia galdu eta hiriko sare soziokulturalari eragiten dion bitartean. Politika horien ondorioak gero eta larriagoak dira eta donostiar gehienek jasaten dituzte egunez egun. Gure hiria gero eta bizigaitzagoa da.
Ildo honetan, donostiarron beharrekin zerikusirik ez duten hainbat proiektu eta operazio urbanistiko bultzatzen eta inposatzen ari direla salatzen dugu, interes orokorrari eta herritarren ahotsari muzin eginda:
Donostia Defendatuzentzat, jarduera horiek guztiak Udal Gobernuaren politika etengabearen erakusgarri dira. Alegia, ez dira arazo puntualak, hirian dugun arazo orokor eta endemiko baten ondorio eta adibide, baizik. Aurrekontu publikoa eta udal erakundeak interes ekonomiko partikularren alde jartzen dira sistematikoki, eta horrek erakusten du Donostia modu arriskutsu eta atzeraezinean saldu nahi dutela.
Herritarren bizitzak erdigunean jarriko dituen hiri-ereduaren alde egiten dugu, eta ez dugu onartzen gure hiriarekin egiten ari dena, asko baitugu jokoan.
Donostia ez dago salgai!
Udaberria ate joka dabil eta Santa Klara uharteko itsas hegaztiak habiak egiteko prestatzen ari dira. 7-10 egun habia egiteko, 2-4 egun errunaldirako, 28-30 egun lurrean inkubatzeko eta 50 egun kumeak zaintzeko. Hala ere, udaberriarekin batera, Donostiako makinaria turistikoa ere martxan jartzen da. Beste behin, Santa Klara uhartea eta Hondalea Aste Santuan bisitatu ahal izango dira. Berriz ere, hiriko baliabide naturalak eta kulturalak sektore turistikoaren interes pribatuen esku jartzen dira.
Aurten ere, udal gobernuak, industria turistikoaren eskutik, bisita gidatuak antolatu ditu uharteko itsasargian kokatuta dagoen Hondalea-ra joateko. Martxoaren 28tik apirilaren 7ra bitartean, 5 bisita antolatu dituzte egunero, txanda bakoitzeko, 20 pertsona. Guztira 100 pertsona egunean eta 1.100 pertsona Aste Santuan eta Pazko astean. Bestalde, uhartearen inguruko merkataritza-ontziek gehienez 150 pertsonako edukiera dute, eta, beraz, Hondalea bisitatu gabe, egunero 750 pertsonak uhartea bisitatu ahal izango dute. Santa Klara uharteak gutxienez 6 babes-figura, bakarrik 5,4 hektareako hedadura ditu, eta flora eta faunako espezie babestuen etxea da. Beraz, industria turistikoak udaberrian egiten duen jarduera hau Donostiako ondare natural eta kolektiboaren kontserbazioaren aurkako eraso zuzena da.
Historian zehar, uharteko espazioa helezina izan da jendearentzat urte osoan zehar, uda garaian izan ezik. Horrek ahalbidetu du, hain zuzen ere, enklabe natural honen aberastasuna kontserbatzea. 2019an eta 2020an, Hondalea instalazio artistikoa ireki aurretik, Eguzki, Parkea Bizirik, Haritzalde eta Bizilagunekin kolektiboak Udalarekin bildu ziren, uharteko espazio turistikoa irekitzea hiriko ondare natural eta kulturalarentzat izango litzatekeen mehatxuari muga jartzeko. Bileretan, egutegiari, ordutegiari eta edukierari mugak jarri ziren mahai gainean, baita uharteko bisitei lotutako zerbitzuak eta azpiegiturak zabaltzeko muga ere. Gainera, hartutako konpromisoak erabilera eta kudeaketa plan batean jasota geratzea eskatu zen.
Jardueraren bigarren urtetik aurrera, udal arduradunek eta Hondalearen sustatzaileek ez zuten bere hitza bete, ohiko bisiten garaia urrira arte luzatuz, eta udazkenean bisita pribatuak egiteko aukera emanez. Iaz bide beretik jarraitu zuten, Aste Santuan Hondalea irekiz. Aurten, beste urrats bat emango da, aldez aurretik hitzordua hartzeko beharra ezabatuz. Beste urte batez, hartutako konpromisoak ez dira bete. Hasieratik salatu genuen obra inauguratzean Hondalea erabiltzeko irizpideak zehaztasunik gabe eta funtsik gabe aurkeztu zirela, eta, zoritxarrez, denborak arrazoia eman digu. Konpromezu guztietan hitza jan dute.
Gogoratu behar da 2023an, Hondalea ireki eta uhartearen esplotazio turistikoaren ondorioz, Ekologistak Martxan taldeak bandera beltza eman ziola Kontxako badiari, biodibertsitatea kontserbatzeko kudeaketa txarragatik.
Badira hamarkadak paradigma aldaketa bat iritsi dela jende gehienaren pentsamoldera; Naturaren errespetua, ezagutza eta kontserbazioa behar eta nahi dugun bizimoduaren zutabeak dira. Donostiarrek, turismo-industriaren poltsikoak irabazteko ondarea suntsitzeari utzi eta bizilagunen ongizateari begiratzen dion beste hiri-eredu bat eskatzean, paradigma-aldaketa horrekin bat egiten dute.
Horregatik guztiagatik, honako hau eskatzen dugu:
Sinatzaileak:
Parkea Bizirik Kukulunbera, Bizilagunekin Plataforma, Haritzalde Naturzaleen Elkartea, Eguzki eta Ekologistak Martxan
Donostiako Udal Gobernuak hasierako onarpena eman dio ostatu erabilerei buruzko Hiri Antolamenduko Plan Orokorraren aldaketari eta hurrengo Udal Batzarrera eramango du behin-betiko onarpenaren erabakia. Aldaketa honekin ostatu eta establezimendu turistikoen (hotelak, pentsioak, apartamentu turistikoak, aterpetxeak, erabilera turistikoko etxebizitzak, erabilera turistikoko etxebizitzetako gelak, etab.) ezarpenari buruz urtebetez indarrean egon den moratoria beste bi urtez luzatuko du. Moratoria hori, saldu nahi izan denaren kontra, salbuespenez betea eta urria da. Erabaki antzua da, azken urteotan turistifikazioari eman zaion bultzada kontuan hartuta, sortutako kalteak leheneratzeko.
Plan Orokorrean txertatutako aldaketaren ostean, ostatu eta establezimendu berriak ireki daitezke Aiete / Miramon, Altza, Amara, Amara Berri, Añorga, Bidebieta, Egia, Igeldo, Intxaurrondo, Loiola, Martutene, Morlans, Loiolako Erribera, Txomin-Enea eta Zubietan bizitegi lurzati gisa izendatuta ez dauden eremuetan. Eta zirrikitu legalak utzi dituzte bizitegi eremuetan ere lizentziak baimentzeko.
Horrez gain, ondare arkitektoniko bezala katalogatutako eraikinak ostatu bihurtu ahal izango dira Udalak hala erabakitzen badu.
Aurrekoa gutxi balitz, lurzoru urbanizaezinean kanpinak, nekazalturismoak eta landetxeak zabaltzeko aukerak ere ohiko baldintzetan baimenduko ditu Udalak.
Bizilagunekin plataformatik presazkoa eta garrantzitsua iruditzen zaigu Donostia desazkunde turistikorantz bideratzeko trantsizioa abian jartzea. Ezinbestean hiri eredua aldatu behar da, donostiarrontzat bizigarria izango den baldintzetara eramango gaituzten neurri eraginkorrak hartuz.
