EKIMENAK

Martxoaren 27an, osteguna, 19:00etan, gerturatu Verano sin vacaciones. Las hijas de la Costa del Sol, Ana Geraniosen liburu aurkezpenera.

Costa del Soleko turistifikazio prozesuaz eta horrek bizi eta lan baldintzetan dituen eraginez hausnartzeko topaketa izango da.

Ez galdu hurbiletik ukitzen gaituen errealitate bati buruzko ezinbesteko elkarrizketa hau. Zure zain gaude!

Ana Geraniosekin liburu aurkezpena eta solasaldia: Verano sin vacaciones. Las hijas de la Costa del Sol.

Martxoak 27, osteguna, 19:00tan Hontza liburu dendan,

Verano sin vacaciones, las hijas de la Costa del Sol.

Costa del Solen ematen den turistifikazioaz, bizi eta lan baldintzen inguruan.

“Nolakoa izango litzateke ostalaritzarik gabeko mundua? Pentsa al daiteke inork zerbitzatua izan edo zerbitzatu behar ez duen gizarte batean, erretiluek inolako erabilgarritasunik ez duten gizarte batean? Liburu hau ez doa hortik. Justu kontrakoa da: sektore ekonomiko baten azterketa da, publiko jakin bati zerbitzua ematen diotenen lanari esker aberasten den sektore ekonomikoari buruzkoa.

Verano sin vacaciones Malagako kostaldeko ostalaritza sektoreko langile baten egunerokoa da; kontakizun horri Las hijas de la Costa del Sol gehitu behar zaio, turista gisa interpelatzen gaituen entsegu bat, baina horrez gain, lan esplotazioan, morrontza politikoan eta suntsipen ekologikoan oinarritzen den industria baten atzean zer dagoen ere ulertarazten diguna.

Leitmotiv-a galderak egitea da, hitz egitea, pentsatzea, partekatzea; ostalaritzarik gabeko mundua nolakoa izango litzatekeen imajinatzea.”

Ana Geranios: 

1988, Algeciras. Andaluzian jaio, hazi eta bizi da. Pertsona arrunta da: goizetan janzten da, gosaltzen du, gauzak egiten ditu, atseden hartzen du. Oso gogoko ditu loreak, eta gorroto du botere-abusua edozein agerpenetan. Beno, hobe esanda, boterea gorrotatzen du, horrela, lehor. Botereak zeharkatutako harremanak existituko ez balira — pentsatzen du —, denok izango ginateke askeak.

Tasa edo zerga turistikoaren eztabaida urtetan luzatzen ari da, erakunde publikoetan ordezkaritza duten indar politikoen artean ezarri beharraren gaineko adostasuna zabala den arren. Eztabaidetako bat da zerga hori zein erakundek kobratuko duen: zenbait udalek (tartean Donostiakoak) eta Jaurlaritzak izan nahi dute arduradun. Eta bigarren eztabaida, aurrekoarekin lotuta, da zertarako baliatuko den zerga honen bidez jasotakoa.

Indar politiko eta erakunde batzuk zergaren bidez bildutakoa “sektorea indartzeko” baliatu nahi lukete. Esan nahi dutena da turismo jarduera are errentagarriago bilakatzera bideratu nahi dutela aurrekontu publikoa. Sortzen duen aberastasuna gizartean gaizki banatzen duen jarduera ekonomikoa izan arren, irabazten ateratzen den gutxiengoa gehiago aberastu dadila sustatu nahi dute. Turistifikazioaren kalteei ezikusiarena egin eta turismoak hazten jarraitzearen alde apustu egiten dute.

Badaude beste erakunde batzuk, “hiria hobetzeko eta turismoak eragiten dituen gastu gehigarriak estaltzeko” erabili nahi omen dutenak zerga turistikoa. Turistifikazioaren ondorio agerikoenei erreferentzia egiten dietela ulertzen dugu honekin: kaleko zikinkeria eta zaborra, zerbitzu publikoen saturazioa edo zarataren handitzea, adibidez. Aurrekontu publikoaren zati bat arazo estruktural larriak eragiten dituen turismoa erakartzera bideratzen dute (turismo azokak, kazetarien bidaia ordainduak, publizitatea, makro-ekitaldien erakarmena…) eta, edozein kasutan, azaleko ondorioak estaltzeko bilduko litzatekeen diru kopurua hori baino askoz txikiagoa litzateke.

Kontua da, zerga turistikoa ezartzeak ez duela turismoaren hazkundea zalantzan jartzen. Turismoak gure eredu ekonomikoan duen pisua handitzearen alde lanean ari dira erakunde publiko gehienak. Eta, turismo jarduerak zenbait kalte eragiten dituela onartzera iritsi diren gutxiek, proposatzen digutena da kalte horietara egokitzea. Kalte horiek iraunkortzat jotzen dituzte, betikotu egingo direla ziurtzat jotzen dute. Eta beraien proposamena da herritarrontzat eramangarriago egitea egoera.

Tranpa bat da eztabaida bera. Turistifikazioaren ondorio garrantzitsuenak egiturazkoak dira eta arrisku larriak dakarzkiote gizarteari maila sozialean, ekonomikoan, ekologikoan eta kulturalean. Horregatik, egiturazkoak dira egin beharreko esku hartzeak. Desazkunde turistikoaren norabidea hartzen ez den bitartean, herritarren gehiengoa kaltetuz aberasten ari direnen irabaziak kosta ala kosta bermatu nahi diren bitartean, ez da arazoarekin amaituko.

Beraz, esan dezakegu tasa edo zerga turistikoaren eztabaida estrategia komunikatiboen eremuan kokatzen dela. Turistifikazioaren existentzia bera ukatzen dutenek talka egiten dute turistifikazioaren ondorio sakonak estali nahi dituztenekin. Baina biak dira gizartean sortu den kezka eta protesta baretzeko estrategia hutsak.

Desazkunde turistikoaren aldeko donostiarren Bizilagunekin plataformatik herritarrei dei egiten diegu estrategia komunikatibo honetan, makillaje operazio honetan, ez erortzeko. Herritarren bizi baldintzak erdigunean dituen hiri-ereduaren alde egiten dugu eta, horretarako, eredu aldaketa ekarriko duen trantsizio prozesu baten alde: ekonomiaren dibertsifikazioa, lan baldintzen hobetzea, etxebizitza eskubidea bermatzeko esku hartze publikoa, natur eta kultur ondarearen babeserako neurriak eta mugikortasun eredu jasangarria, besteak beste. Beraz, ez gaitezen engainatzen utzi eta antolatu gaitezen egoera zorrotz aztertzeko, inposatzen zaigun ereduari aurre egiteko eta alternatiba bizigarria martxan jartzeko.

https://irutxulo.hitza.eus/generoak/iritziak/zerga-turistikoarena-estrategia-komunikatibo-hutsa-da/

https://www.argia.eus/albistea/zerga-turistikoarena-estrategia-komunikatibo-hutsa-da?mtm_campaign=HariaBuletina

Duela egun gutxi jakin dugu Donostia 2030eko munduko futbol txapelketaren egoitzetako bat izango dela, Marokok, Portugalek eta Espainiak antolatuko duten edizioan. “Hiria munduko mapan kokatzea” eta “lehen mailako kirol ikuskizuna herritarrei hurbiltzea” bezalako diskurtso hutsalez estali arren, industria turistikoaren ikuspegitik, kirol makro-ekitaldiak negoziorako aukera erraldoiak dira. Donostia 2030eko Mundialeko egoitza izatea sustatu dute erakunde publikoetatik, industria turistikoaren eta higiezinen espekulazioaren negozioen mesedetan. Hori da, hain zuzen, Donostiaren hautagaitzaren atzean dagoen sakoneko arrazoia: gutxi batzuen etekin ekonomikoa. Eta negozio pribatu horren zerbitzura gobernatzen dute erakunde publikoetatik Donostiaren izendapena hiriaren lorpen kolektibotzat aurkeztu nahi digutenek. Beraz, Donostiako turistifikazioa areagotuko duen beste dispositibo baten aurrean gaude. Eta aurreikusi dezakegu donostiarron gehiengoari ondorio lazgarriak ekarriko dizkigula makro-ekitaldi hau erakarri izanak: etxebizitza larrialdiaren okerragotzea, turismo jardueraren hazkundea, hiri-espazioaren merkantilizazioa, garraio-azpiegitura jasangaitzen garapena eta herritarren bizimodua baldintzatuko dute neurri sekurokratak.

Kirol gertakari historiko bezala kontatu nahi zaigun honek herritarren bizitzan izango duen eragin negatiboa mahaigaineratzea inoiz baino beharrezkoagoa da. Donostiarron bizi-baldintzen aurkako eraso berri bat datorkigu; azken urteetan bizitu dugun turistifikazio prozesuari eta hiri-eredu jasangaitzari gehitzera dator, baina lehenago ikusi gabeko tamainakoa izan daiteke kolpea. Hiria Munduko Futbol Txapelketaren egoitza izateak gutxi batzuen poltsikoa betetzeko mekanismo guztiak aktibatuko ditu. Batetik, azken urteetan berebiziko hazkundea izan duen bisitari kopurua are gehiago haztea ekarriko du. Bigarrenik, turisten harrera eta kudeaketarako azpiegitura eta baliabideak handitzea eta aktibatzea eragingo du, bai pribatuak eta bai publikoak. Eta horrek are eta zentralitate handiagoa emango dio turismo jarduerari hiriko eredu ekonomikoan eta bizitza sozialean. Hirugarrenik, kirolaren balioetan eta ikuskizunaren marketingean bilduta sustapen turistikorako estrategia publiko eta pribatua jarriko da martxan. Tartean, ekitaldi honen aitzakiapean, industria turistikoari baliabide, aurrekontu eta azpiegitura publiko aldetik erraztasun guztiak ematea justifikatutzat emango dituzte euren zerbitzura gobernatzen duten arduradun instituzionalek. Laburbilduz, hiriko baliabideak sektore turistikoaren mesedetan jarriko dira, eta argi dago horretan donostiarrak galtzaile aterako garela.

Erakusgarri modura, Nazioarteko Futbol Federazioak (FIFAk) Maroko, Portugal eta Espainiaren hautagaitza aztertuz 2024ko azaroan argitaratutako txostenean aipatu zuen, Donostian dagoen ostatu-plaza kopurua ez dela nahikoa izango Munduko Futbol Txapelketak erakartzea aurreikusten den bisitari kopuruari ostatu emateko. Donostiako hotel, ostatu, hostel eta abarrek gainezka egingo dutela kalkulatzen dute antolatzaileek. Horren konponbide edo lasaigarri bezala aipatzen zuten Biarritz edo Baiona gertu daudela Donostiaren gainezkatzea sostengatzeko eta, gainera, Airbnb bezalako baliabideak kontuan hartu behar direla hiriko gaitasuna ulertzeko. Turistifikazioak guztiz kolpatuta etxebizitza larrialdia bizi duten Donostia, Donostialdea eta Ipar Euskal Herriko kostaldean turismo-azpiegituren gaitasuna gainditu eta etxebizitza parkea negozio turistikora bideratzea da planteatzen zaigun konponbidea. Mugikortasunari dagokionez, txosten berean FIFAk aipatzen zuen kirol ekitaldien inguruko bizitegi eta merkataritza zonaldeen eraginez trafikoaren kudeaketarako plan bereziak martxan jartzea eskatu duela gertakariak. Kolapsoa, hiri-espazioaren okupazio orokortua eta eguneroko bizitzarako zailtasunak aurreikusi ditzakegu honetan. Gertatu baino 6 urte lehenagotik turistifikazio arazo larria duten gure lurraldeetara masifikazioa eta saturazioa ekarriko duela aurreikusten dute antolatzaileek; eta horren alde indarra egiten aritu dira bertako erakunde publikoen kudeatzaile arduragabeak.

Donostiarrak erasotuak izaten ari gara. Gure bizi baldintzak kaltetzen dituzten jarduerak sustatzen eta antolatzen ari dira erakunde publikoetatik, hedabide batzuetatik eta turismoarekin zein higiezin espekulazioarekin aberasten direnen aldetik. 2030eko mundiala Donostian jokatzea Donostiako herritarron gehiengoaren aurkako eraso berri bat da. Hiriko arazo nabarmenek zentralitatea turismoa ez den beste jarduera eta sektore batzuetara bideratzea eskatzen dute. Etxebizitza larrialdiak eta turistifikazioak nazioarteko promoziorako estrategia oro etetea eskatzen du. Baina turismoaren ondorioak gobernatzeaz mintzo direnak hazkunde turistikoaren aldeko indarraldi betean jarraitzen dute. Gure bizitzetan eta gure azaletan bizi ditugun arazo larriak ez dira zerutik erori. Hiria salgai jarrita eta donostiarron bizimoduak erasotuz aberasten ari dira batzuk eta turistifikazio estrategiak bultzatzen eta jarraitzen dute hipokresia erakustaldiak egin bitartean. Ez digute ziria sartuko. Turistifikazioaren bultzatzaileek ongi erakutsi digute azken urteetan herritarron gehiengoak bost axola diela. Gure aurkako taldean jokatzen dute.

Donostia desazkunde turistikorantz bideratzea eta hiri-eredua herritarron beharrak erdigunean jartzeko aldatzea premiazkoa da. Turistifikazioak donostiarron bizitzetara dakarren prekarizazioaren aurka antolatzeko eta borrokatzeko deia egiten dugu. Ez dugu gure aurkako golik ospatuko. Desazkunde turistikoa orain!

AMAIERAKO TESTUA:

Uda honetan ere bisitarien sarrerek, gaualdiek eta eguneko batez besteko prezioek gora egin dute. Beste uda bat errekorra hausten, industria turistikoak ospatzen duen hazkunde etengabean. Donostiarrok, ordea, ezer gutxi daukagu ospatzeko. Gutxi batzuentzat urrezko arrautzen oiloa den turismoa, gehiengoarentzat ito egiten gaituen eredu ekonomikoa da.

Auzo turistikoenetan kaleak masifikatuta, zarata, zaborra, merkataritzaren gainbehera eta bizi ezina begi bistakoak dira. Baina hortik haratago, hiri osora iristen dira turistifikazioaren ondorioak; begi bistaz ikusten direnak baino sakonagoak, eta maila estrukturalean Donostia eta bertako bizilagunen bizitzak arriskuan jartzen dituztenak.

• Etxebizitza larrialdian bizi gara eta donostiarrak hiritik kanporatuak izaten ari gara
• Lan baldintza prekarioak eskaintzen dituen sektore ekonomikoa beste jarduera guztiak jaten ari da, ekonomia eredua desorekatuz
• Kulturaren merkantilizazioa ematen da, inbertsioak eta turismoa erakartzeko elementu soil bezala tratatzen delako.
• Euskararen eta euskaldunon bazterketa areagotu egiten da kanpotik heldutako turisteI eta hizkuntzei lehentasuna ematen zaienean.
• Espazio publikoa kontsumoa sustatzeko helburuz diseinatzen eta moldatzen da.
• Autoetan, hegaldietan eta azpiegitura txikitzaile erraldoietan oinarritutako mugikortasun eredua inposatzen zaigu.
• Balio ekologiko neurtezina duten landa ingurune naturalak artifizializatzen dira.
• Ondare historiko eta arkitektonikoaren suntsipena etengabea da.
• Tokiko merkataritzaren kaltetzen da, bere existentzia zailduz eta kate handi eta multinazionalak hobetsiz.
• Eta guzti honek hiriko bizilagunen arteko komunitate sareak ahultzea dakar; auzo mailako harremanak, familia eta lagun-taldeen dispertsioa, indibidualizazioa eta deserrotzea.

Donostian, bereziki luxuzko turismoaren eragina pairatzen dugu: gero eta eskaintza turistiko esklusiboagoa eta garestiagoa sustatzen da, poltsiko aberatsenak erakartze aldera. Esango digute “kalitatezko turismoa” dela masifikazioa saihesteko formula; baina guk kalitatezko bizitzak aldarrikatzen ditugu: etxebizitza eskubidea, lanpostu duinak, auzo biziak eta denontzako kultur eta aisialdi eskaintza. Ekonomikoki eta sozialki justua den hiri batean bizi nahi dugu.

Donostiarrok aspaldi altxa dugulako ahotsa, oso zaila zaie arduradun instituzionalei ez-entzunarena egitea. Azken hamarkadan turistifikazioaren azeleragailua sakatzen aritu ostean; espekulatzaileei eta esplotatzaileei mesedeak eta erraztasunak bata bestearen atzetik eskaini ostean, itxurakeriaren unera heldu gara. Orain zentzudun plantak egiten dituzte negozio pribatuen mesdetan gobernatzen dutenek. Bisita gidatuen tamaina, tasa turistikoa edo antzeko huskeriak ez dira nahikoa. Hiri eredua eraldatu behar dugu, desazkunde turistikoaren bidetik, herritarren bizi-baldintzak erdigunean jartzeko.

Aurtengoa urte berezia da. Turistifikazioaren aurkako mugimendua inoiz baino biziago egon da. Hainbat hiri eta lurraldetan herritarrak kalera atera gara turistifikazioaren ondorio larriak salatzeko. Mezua argia da: eredu turistiko honen hazkundeak muga guztiak gainditu ditu eta, honen aurrean, desazkunde turistikoaren aldeko neurriak hartzea ezinbestekoa da.

• Pisu turistikoak murriztu behar dira, erabat desagerrarazi arte. Alokairu publiko eta sozialaren aldeko neurriak eta prezioak mugatzeko neurriak lehenbailehen ezarri behar dira.
• Gaur egun turismo sektorean lan baldintza onak bermatzeaz gain, eredu ekonomikoa berrorekatu behar da enpresak eta langileak beste sektore batzuetara bideratzeko erraztasunak emanez.
• Aurrekontu publikoaren bidez egiten den sustapen turistikoa eta negozio turistikoen mesedetan egindako politika guztiak eten behar dira. 0 euro turismoaren hazkundeari. 0 mesede turistifikatzaileei.
• Kultura kontsumo-gai eta erakarpenerako amu gisa ikusteari utzi eta indartu behar dira tokiko sorkuntza-sareak.
• Lehentasuna eman behar zaio euskararen erabilerari gizartearen arlo guztietan.
• Kaleek harreman gune izan behar dute, elkartzeko, jolasteko, paseatzeko, deskantsatzeko eta eguneroko bizitza eroso egin ahal izateko espazioak
• Hiriko elkartegintza sare zabala indartu behar da, herritik eta herriarentzat beren burua antolatzen duten bizilagunei erraztasunak eman behar zaizkie jarduera sozialak, kulturalak, aisialdikoak eta komunitarioak egiteko. Hori da Donostiaren altxorra, bihotza eta motorra

Arriskuan gaudelako, donostiarrongan kalteak eraginez aberasten ari direnei muga jartzeko unea da. Denborak aurrera egin ahala, zailagoa bihurtzen da egoera larri honetatik ateratzea.

Ez dugu bukatu nahi Kaleko Afari Solidarioen bueltan gertatu dena aipatu gabe. Hiri eredu elitista eta baztertzailearen adibide gordina da. Elkartasunerako antolatutako sare herritar eredugarria erasotua izaten ari da. Ez dago Donostia ederrik edo nazioartean harrotasuna sortuko duen hiririk gure artean bazterkeria, gosea eta miseria daukagun bitartean. Donostiarron arteko elkarbizitza denon bizi-baldintza duinen gainean soilik eraiki daiteke. Ez dugu inor atzean utzi nahi eta ez dugu utziko. Kaleko Afari Solidarioekin eta bestelako elkartasun ekimenetan parte hartzera animatzen zaituztegu. Eta klasismoaren, arrazismoaren eta faxismoaren aurrera erantzuteko deia ere egin nahi dugu.

Herritarron antolakuntzak eta borrokak soilik ekar dezake hiri-ereduaren aldaketa. Donostiarrei dei egiten diegu aktibatzeko, antolatzeko eta borrokan jarraitzeko.

Gure bizitzen eta gure hiriaren defentsan, desazkunde turistikoa orain!

ARGAZKIAK:

HEMEROTEKA:

https://irutxulo.hitza.eus/2024/10/27/mila-lagunetik-gora-mobilizatu-dira-turistifikazioaren-eraginen-aurka/

https://www.donostitik.com/marcha-critica-con-el-turismo-en-donostia-este-modelo-economico-nos-ahoga/

https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/9614132/masifikazioaren-eraginekin-kezkatuta-desazkunde-turistikoa-aldarrikatu-dute-ehunka-lagunek-donostian

https://www.eitb.eus/es/noticias/sociedad/detalle/9614113/cientos-de-personas-piden-en-donostia-virar-hacia-decrecimiento-turistico-de-ciudad

https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20241027/una-manifestacion-exige-el-decrecimiento-turistico-de-donostia-en-defensa-de-nuestra-ciudad

https://www.elsaltodiario.com/turismo/manifestacion-turistificacion-donostia

https://www.publico.es/sociedad/millar-personas-piden-donostia-decrecimiento-turistico-ciudad.html

https://cadenaser.com/euskadi/2024/10/27/me-piden-medio-millon-de-euros-por-un-piso-de-dos-habitaciones-en-san-sebastian-me-estan-vacilando-radio-san-sebastian

https://www.europapress.es/euskadi/noticia-millar-personas-manifiestan-san-sebastian-protestar-contra-efectos-turistificacion-20241027143246.html

https://www.europapress.tv/sociedad/917998/1/manifestacion-multitudinaria-san-sebastian-decrecimiento-turistico

https://www.lavanguardia.com/local/paisvasco/20241027/10054946/millar-personas-manifiestan-san-sebastian-protestar-efectos-turistificacion-agenciaslv20241027.html

https://www.bbc.com/news/articles/cwy19egx47eo

https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/donostia/2024/10/27/manifestacion-pedir-decrecimiento-turistico-donostia-8856778.html

https://www.diariovasco.com/san-sebastian/cientos-personas-manifiestan-donostia-decrecimiento-turistico-20241027125605-nt.html

https://www.telecinco.es/noticias/euskadi/20241027/manifestantes-exigen-san-sebastian-guipuzcoa-decrecimiento-turistico-ciudad_18_013838177.html

https://www.express.co.uk/news/world/1967917/anti-mass-tourism-protest-san-sebastian-spain-overtourism

https://www.eleconomista.es/transportes-turismo/noticias/13053925/10/24/un-millar-de-personas-sale-a-la-calle-en-en-san-sebastian-para-pedir-que-se-reduzca-el-turismo.html

https://www.abc.es/cultura/manifestantes-exigen-san-sebastian-decrecimiento-turistico-ciudad-20241027150016-vi.html

https://www.france24.com/en/video/20241027-in-spain-protests-against-overtourism-grow

https://www.express.co.uk/news/world/1967917/anti-mass-tourism-protest-san-sebastian-spain-overtourism

1. Alde Zaharreko Gazte Asanblada (AZGA)
2. Alternatiba
3. Altza XXI Herri Ekimena
4. Amara Bai Auzo Elkartea
5. Amarako Gazteak
6. Ancora SS
7. Antikapitalistak
8. Añorgako Gazte Asanblada (AGA)
9. Basajaun Elkartea
10. Belartza 2 Gelditu
11. Birunda
12. CC.OO. Sindikatua
13. CNT Gipuzkoa
14. Donostia Sutan 1813 Elkartea
15. Donostiako Bilgune Feminista
16. Donostiako Etxebizitza Sindikatu Sozialista
17. Donostiako Piratak
18. Egia Bizirik Auzo Elkartea
19. Eguzki
20. EHGAM
21. Ekologistak Martxan
22. ELA Sindikatua
23. Erdian Bizi Auzo Elkartea
24. Ernai Donostia
25. Errausketaren Aurkako Mugimendua
26. ESK Sindikatua
27. Haritzalde Naturzaleen Elkartea
28. Heriz Plataforma
29. Herria Kultur Elkartea
30. Herripe Auzo Elkartea
31. Herritarron Harrera Sarea
32. Ilunki Kultur Elkartea
33. Intxaurrondo Zaharreko Bizilagun Elkartea (IZBE)
34. Intziri
35. Jauzi Ekosoziala
36. Kaleko Afari Solidarioak
37. LAB Sindikatua
38. Martutene Bizirik
39. Mugarik Gabe
40. Ondare-SS
41. Parkea Bizirik
42. Parte Zaharrean Bizi Auzo Elkartea
43. Plazandreok
44. Piztu Donostia
45. Sarroeta Auzo Elkartea (Martutene)
46. Satorralaia Mugimendua
47. SOS Manteo
48. STEILAS Sindikatua
49. Stop Desahucios Donostialdea
50. Surfrider Foundation
51. Txago Gipuzkoa
52. Uliako Auzo Elkartea
53. Uliako Lore Baratzak
54. Urumeako Bizilagunen Elkartea

---

---

---

---

---

---

Uda amaitu da eta datu turistikoen balantzea egiteko unean gaude. Donostian, EUSTATek argitaratutako datuen arabera, 2024ko uztailean eta abuztuan bisitarien sarrerek, gaualdiek eta eguneko batez besteko prezioek gora egin dute. Beste uda bat errekorra hausten, industria turistikoak ospatzen duen hazkunde etengabean.

Donostiarrok, ordea, ezer gutxi daukagu ospatzeko. Izan ere, gutxi batzuentzat industria hau urrezko arrautzen oiloa da, baina gehiengoarentzat ito egiten gaituen eredu ekonomikoa besterik ez da. Auzo turistikoenetako kaleen masifikaziotik haratago, bizitzaren garestitzea, auzotarren kanporatzea, aisialdiaren elitizazioa, etxebizitza eskubidearen urraketa eta abar lehen begiratuan ikusezinak diren egiturazko arazoak dira eta auzo guztietan hedatuta daude. Hiri osoa turistifikatuta dago eta horri lotutako arazoak dira.

Donostian, bereziki luxuzko turismoaren eragina pairatzen dugu: gero eta eskaintza turistiko esklusiboagoa eta garestiagoa sustatzen da, poltsiko aberatsenak erakartze aldera. Esango digute “kalitatezko turismoa” dela, masifikazioa saihesteko formula; baina guk kalitatezko bizitzak aldarrikatzen ditugu: etxebizitza eskubidea, lanpostu duinak, auzo biziak eta denontzako kultur eta aisialdi eskaintza. Ekonomikoki eta sozialki justua den hiri batean bizi nahi dugu.

Aurtengoa urte berezia da. Turistifikazioaren aurkako mugimendua inoiz baino biziago egon da. Espainiar Estatuan zehar mobilizazio ugari ikusi ditugu. Han eta hemen herritarrak kalera atera gara turistifikazioaren ondorio larriak salatzeko. Mezua argia da: eredu turistiko honen hazkundeak muga guztiak gainditu ditu eta, honen aurrean, desazkunde turistikoaren aldeko neurriak hartzea ezinbestekoa da.

Irailak 27 Turismoaren Nazioarteko Eguna da eta hori ospatzen dute gure bizitzen kontura aberasten ari direnek. Donostian, egun hau aprobetxatu nahi dugu “Turistifikazioaren Aurkako Urria” ekimena iragartzeko. Urrian zehar, hainbat ekintzaz osatutako programa aurrera eramango dugu, hausnarketa, umorea, eztabaida eta aldarrikapenaren bidez desazkunde turistikoaren alde indarrak biltzen jarraitzeko. Urriaren 27an eguerdiko 12etan Alderdi Ederretik aterako den manifestazioak emango dio amaiera ekimenari.

Turistifikazioarekin aberasten eta donostiarrongan kalteak eragiten ari direnei muga jartzeko unea da. Herritarron antolakuntzak eta borrokak soilik ekar dezake hiri-ereduaren aldaketa, beranduegi izan baino lehen. Donostiarrei dei egiten diegu Turistifikazioaren Aurkako Urrian parte hartzera.

Gure bizitzen eta gure hiriaren defentsan, desazkunde turistikoa orain!

IKUSI PROGRAMA

Irailaren 27an, ostirala, mundu osoko industria turistikoak eta zenbait administrazio publikok Turismoaren Nazioarteko Eguna ospatuko dute. Beste behin ere, diskurtso triunfalistak entzuten ditugu, zuriketa berde eta turismo hitzarekin batera doazenean esanahirik ez duten terminoz beteak: jasangarria, arduratsua, enpatikoa, etab. Turismo-jardueraren gizarte-, ingurumen- eta klima-inpaktuen salaketa ukatzen, minimizatzen edo aktiboki baztertzen duten diskurtsoak. Aurten, gainera, NBE Turismoak ausardia izan du irailaren 27rako “Turismoa eta Bakea” gaia aukeratzeko: diskurtso behartua, turismoa kalitatezko bizitzen bermatzaile gisa aurkeztearen inguruan eraikia, nahiz eta maiz gerra-nahaspilak ustiatzen dituen, dena ustiatzen duen modu berean, baita bakea ere. Turismoaren Nazioarteko Eguna Palestinarekiko elkartasunez eta Israelgo Estatuaren genozidioaren aurka deitutako greba orokorrarekin bat etortzeak kontraesan lizun hori nabarmenago baino ez du egiten.

Baina, beste urte batez, Europa Hegoaldeko hainbat lurraldek salatzen ditugu inpaktu horiek guztiak, eta, mobilizazio edo ekintza sinbolikoen bidez, eredu ekonomikoa aldatzeko proposamenak egiten ditugu, sektorea kontrolatzeko, desazkunde turistikorako, ekonomia dibertsifikatzeko eta abar.

Ezin dira ukatu turismo-jarduerak etxebizitzara sarbidean dituen inpaktuak, lan-prekarizazioa, ingurumen-kutsadura eta ekosistemen suntsipena, eguneroko bizitzarako beharrezkoa den merkataritzaren desagerpena, zerbitzu publikoen gainkarga, espazioaren eta garraio publikoen masifikazioa, etab.

Egun honetan eta beste batzuetan, gero eta gehiago eta indartsuagoak gara turistifikazio-prozesuen aurka mobilizatzen garen lurraldeak. Aurten, Turistifikazioaren aurkako Europako Hegoaldeko sareari (SET) Bizitzeko Hiriak eta Herriak taldearen sorrera gehitu behar zaio, turistifikazioaren aurkako mobilizazio jendetsuak egin dituzten lurralde askoren aliantza. SET saretik ere sinatu genuen sortze-adierazpena. Ekintza bateratuez gain, modu koordinatuan ari gara lanean, mobilizazio handiak, gure erakundeen topaketak, estrategia partekatuak eta abar egiteko.

Aipatutako mobilizazioetan esan zen bezala, gure lurraldeek mugak dituzte, eta planetak ere bai; ustiapen turistikoa gainditzen ari da, eta lurraldeak prozesu horiek gelditzeko eta iraultzeko antolatzen gara.

Oharra: Donostian Irailaren 27ko eguna TURISTIFIKAZIOAREN AURKAKO URRIA iragartzeko aprobetxatzen dugu.

• Hainbat gizarte-erakunde, ekologista eta sindikal, eta espainiar estatuko turistifikazioaren aurkako berrogeita hamar bat plataforma Bizitzeko Hiriak eta Herriak plataforman bildu dira, turismoaren gizarte- eta ingurumen-inpaktu kaltegarriekin amaitzea helburu duen mugimenduan.
• Turismoaren Nazioarteko Eguna den irailaren 27arekin bat etorriz, turistifikazioaren eta bizitzaren prekarizazioaren aurkako mugimendu honek, udazkenerako, mobilizazio-marea iragarri du lurralde osoan.

1980tik, urtero, irailaren 27an, Turismoaren Nazioarteko Eguna ospatzen da. Iraganean jardunaldi horrek turismoaren onura ekonomikoak, sozialak edo kulturalak aldarrikatzeko balio izan bazuen ere, mende erdi geroago kontrolik gabeko sektore baten gehiegikeriak salatzeko aukera gisa baino ezin dugu hartu, sektore horren hazkundea kaltegarria eta suntsitzailea bihurtu baita. Industria horrek, aurrera egiten jarraitzeko, balio natural handiko espazioak txikitzen ditu, bizilagunak etxeetatik eta auzoetatik kanporatzen ditu, guztiona den espazio publikoa bereganatzen du, eta gure hirietako ondarea pribilegiatuen elite baten negozio pribatu bihurtzen du: jabe handiak, turoperadoreak eta nazioarteko inbertsiogileak.

Lurraldeen gehiegizko ustiapen turistikoak eragiten dituen kalte horiek guztiak salatzen ditu Bizitzeko Hiriak eta Herriak mugimenduak, eredu sozioekonomiko harrapari eta bideraezin baten zati gisa, turismoaren gizarte- eta ingurumen-inpaktu kaltegarriekin amaitzea bilatzen duen mugimendua. Mugimendu hori hainbat gizarte-erakundek, ekologistak, sindikalek eta espainiar estatuko turistifikazioaren aurkako berrogeita hamar bat plataformek osatzen dute.

“Gaur, gizarte-eragileak eta komunikabideak pozik entzungo ditugu urtero marka berriak hausten dituzten turista kopuruengatik. Baina ahots horiei, bereziki orain pairatzen ari garen egoeraren arduradun diren politikariei eta ordezkari publikoei, esan behar diegu turismo-industria, gaur egun funtzionatzen duen bezala, ez dela jada NBEk 1980. urtean aipatzen zuen aberastasun sozial eta kulturalaren iturria, eta, aitzitik, gure komunitateentzat kaltetze eta pobretze orokorreko faktore bihurtu dela”, adierazi dute Bizitzeko Hiriak eta Herriak mugimendutik.

Mugimendu horretatik onartezintzat jotzen dute baliabide naturalak eta ingurumena hondatzeaz gain, herritarrak prekarizatu, ustiatu eta kanporatzen dituen eredu turistikoa. Eta azpimarratu dute auzotarrek eskubidea dutela nahi duten hiri eta herrien eredua erabakitzeko, pertsonen bizitza duina, harreman komunitario osasungarriak eta ingurune osasuntsu eta seguruak nagusi izan daitezen.

Turistifikazioak etxebizitzan duen inpaktua da plataformek gehien salatzen duten turismoaren ondorio negatiboetako bat, erabilera turistikoko etxebizitzen ugaritzeak etxebizitza eskuragarria izateko eskubidean eragin larria duela azpimarratzen baitute. Horregatik, gune tentsionatuak izendatzea, legez kanpoko VUT guztiak ixtea eta irekitzeko baimen berriak etetea eskatzen dute.

Era berean, salatu dute turismoa langileen prekarizazioan eta ustiapenean oinarritzen dela. Ildo horretan, honako hauek eskatzen dituzte: ezkutuko ekonomiaren amaiera, bidezko soldatak, zerbitzuak kanpora ez ateratzea (adibidez, pisu-zerbitzariak), gaixotasun profesionalak aitortzea, hitzarmen kolektiboak berritzea inflazioaren benetako igoeraren arabera, eta ostalaritzako profesionalek etxebizitza izateko duten eskubidea.

Bizitzeko Hiriak eta Herriak elkarteak premiazko deia egin du turismo jasangarria sustatzeko, ekonomia dibertsifikatzeko langileen eta inguruko bizilagunen bizitza errespetatzen duten ekoizpen-jardueretara. Apustu egiten dute eredu turistikoa desazkunderantz bideratzearen eta ingurumena kutsatu, xahutu, baliabideak moztu eta hondatzen duten jardunbideei uko egitearen alde. Gainera, azpiegiturak, hala nola aireportuak eta portuak, premiarik gabe zabaltzearen aurka daude, bai eta gurutzontziak etengabe eta modu desarautuan iristearen aurka ere, horiek asko egiten baitute gure lurraldeen kutsaduran eta klima-krisian.

Gainera, iraganean turismoa izan zen oparotasun eta garapen iturri hori herritarrekiko elkarrizketa aktibo eta ekintza politiko irmo baten bidez bakarrik berreskuratu ahal izango dugula azpimarratu dute. ” Bizitzeko Herriak eta hiriak modu berrien bidez garatzeko erronka dugu, komuntasunetik sortzen diren formak, finantzen munduari berez dagozkion opakutasunari eta abstrakzioari aurre egiteko. Helburu hori bete arte ez dugu zer ospaturik izango. Bitartean, amesten eta merezi ditugun hiri eta herrien alde borrokatzen jarraituko dugu “.

Bizilagunekin plataformatik Bizitzeko Hiriak eta Herriak turistifikazioaren aurkako mugimendua babesten dugu eta Donostian gehiegizko ustiapen turistikoak eragiten dituen kalteak salatzen ditugu.

Amaitzeko, Bizitzeko Hiriak eta Herriak elkartetik azpimarratzen dute arimarik gabeko kapitala, herri eta hirietako bizitza suntsitzen duena, gerrekin errugabeen heriotza batere axola gabe negozioak egiten dituen bera dela. Horregatik, egun honetan elkartasuna eta hurbiltasuna adierazi nahi diote Palestinako herriari. Horrela, bat egiten dute gaur egun su-eten baten, Ekialde Hurbilean bidezko bake baten, nazioarteko legedia betetzearen eta Israelgo estatu terrorista eta genozidarekin merkataritza amaitzearen aldeko aldarria egiten duten kolektibo guztiekin.